‘Visie is als de olifant die het uitzicht belemmert’ zei Mark Rutte eens tijdens een lezing. Mark houdt niet van ‘vergezichten’. Op woensdag 6 mei kondigt Mark opgelucht aan dat Nederland weer open gaat, een dag later twijfelt hij al weer en is hij weer chagrijnig. Doorgaans is Mark goedlachs en zelfverzekerd, zelfs tijdens zware, voor zijn kabinet gevaarlijke debatten. Dan heeft hij de regie.
Nu dus duidelijk niet. Mark heeft elke dag wel spijtgevoelens. Neem het verhaal van het Nederlands Vaccininstituut, opgericht in 1901. Nederlandse vaccinonderzoekers doen onderzoek in hun laboratoria en produceren alle kindervaccins ook nog eens zelf. Ze leverden miljoenen pokkenvaccins aan de Wereldgezondheidsorganisatie en vonden als eersten een manier om het poliovaccin tien keer goedkoper te maken, een uitvinding waar het RIVM nog steeds trots op is.
In oktober 2001, een maand na de aanslag op de Twin Towers, is de wereld in de ban van een dreigende bioterroristische aanval. Experts vrezen voor een aanslag met een pokkenvirus. Minister Els Borst geeft de Nederlandse staatsvaccinfabriek de opdracht om voor de hele bevolking een pokkenvaccin te maken. Een half jaar later liggen de twintig miljoen spuitjes klaar. Maar wat Borst kon, kan minister Hugo de Jonge nu niet meer. Onder Rutte verkoopt VVD-minister Schippers in 2012 de staatsvaccinfabriek. Bosschenaar en hoogleraar medische biotechnologie aan de Universiteit Utrecht, Huub Schellekens stelt: ‘Het hele medisch biologisch onderzoek wordt al jaren gedreven door winst en aandeelhoudersbelangen en niet door medische noodzaak’. Het Vaccininstituut wordt uitgekleed. In maart 2020, het coronavirus is dodelijk aanwezig, wil Hugo de Jonge zelfs het laatste onderdeel van het vaccininstituut verkopen. De waakzame onderzoeksjournalistiek van Argos en de Groene Amsterdammer voorkomt dat. Hugo en Mark trekken hun neoliberale keutel in. Mark Rutte kan dan al niet meer zonder de adviezen van virologen, microbiologen en zijn RIVM. Dat instituut onderzoekt nu ook of er dan toch een verband is tussen het grote aantal coronaslachtoffers en de intensieve veehouderij. Brabant heeft zes miljoen varkens, 128.000 geiten en 28 miljoen kippen. Veel veehouderijen zitten in het oosten van Brabant, als geen ander gebied een slagveld tijdens de hoogtijdagen van de epidemie. In het begin dachten velen nog: het is carnaval, maar nee, er zou wel eens een relatie kunnen zijn tussen corona en intensieve veeteelt. Je zou zeggen: Mark zal dat nieuwe provinciebestuur wel tot voorzichtigheid manen nu er onderzoek wordt gedaan naar een mogelijke relatie tussen intensieve veehouderij en coronabesmettingen. Maar nee, ‘de boeren trekken aan het langste eind’, noteert het Brabants Dagblad op 8 mei. Een ultrarechts provinciebestuur treedt aan. De ‘gedeputeerde’ landbouw is trots als ze haar belangenbehartiger van de (vee)boeren noemen. Mark, wees op je hoede en maan ze in het Brabantse tot rust. Anders word je zeker coronaspijtoptant.
Frans van Gaal
Onder De Boschboom is een rubriek van cultuurhistorische aard, die haar columnisten een podium biedt om op persoonlijke titel onderwerpen die met de Bossche cultuur te maken hebben uit te diepen. Reacties? Stuur een mail naar: onderdeboschboom@kringvrienden.nl.
